Συγκίνηση, υπερηφάνεια και ένα νέο κάλεσμα για στήριξη της ελληνικής παιδείας στην Κωνσταντινούπολη.
Η βραδιά στο ιστορικό Ζωγράφειο Λύκειο έμοιαζε με επιστροφή στις ρίζες. Στην κατάμεστη αίθουσα, όπου χτύπησε δυνατά η καρδιά του Ελληνισμού της Πόλης, παλαιοί μαθητές, γονείς, απόφοιτοι και φίλοι συγκεντρώθηκαν για να γιορτάσουν την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης αποκατάστασης του σχολείου – του «σχολείου-σύμβολο» που εδώ και 132 χρόνια κρατά ζωντανή τη φλόγα της ελληνικής εκπαίδευσης και του πολιτισμού στο Πέρα.
Ανάμεσά τους, με βλέμμα γεμάτο συγκίνηση, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ο οποίος ευλόγησε το έργο και εγκαινίασε τη νέα αίθουσα του τελευταίου ορόφου – την «Αίθουσα Δημητρίου Αρχοντώνη», που φέρει το κοσμικό του όνομα. Στην τελετή εγκαινίων και ο Γενικός Πρόξενος στην Πόλη, Πρέσβης Κωνσταντίνος Κούτρας.
«Το Ζωγράφειο είναι φως μέσα στο Πέρα»
«Το Ζωγράφειο δεν είναι απλώς ένα σχολείο· είναι τόπος μνήμης και πολιτισμού, φως μέσα στο Πέρα, που συνεχίζει να εμπνέει τις νεότερες γενιές», είπε ο Παναγιώτατος, ο οποίος υπήρξε και ο ίδιος μαθητής του.
«Η ανακαίνισή του είναι πράξη σεβασμού στην ιστορία και πίστης στο μέλλον», τόνισε, εκφράζοντας θερμές ευχαριστίες προς τους μεγάλους δωρητές και όλους όσοι εργάστηκαν ακούραστα για την αποκατάσταση.
Η πρώτη φάση: Ένα δύσκολο έργο, μια μεγάλη επιτυχία
Το Ζωγράφειο, έργο του αρχιτέκτονα Περικλή Φωτιάδη το 1893, απέκτησε ξανά ζωή μετά από μια δύσκολη και επίπονη περίοδο εργασιών.
Η Α΄ φάση περιλάμβανε την αφαίρεση των προσθηκών του 1962, την αντισεισμική ενίσχυση και την αποκατάσταση της αρχικής μορφής του κτηρίου — μια παρέμβαση που επέστρεψε στο σχολείο την αίγλη της Belle Époque.
Ο πρόεδρος της Κοινότητας Σταυροδρομίου Γιώργος Παπαλιάρης, ο διευθυντής του σχολείου Γιάννης Δεμιρτζόγλου, ο εκπρόσωπος του ιδρυτή Στράτος Δολτσινιάδης και το εκπαιδευτικό προσωπικό στάθηκαν στην πρώτη γραμμή αυτής της συλλογικής προσπάθειας.
Οι άνθρωποι πίσω από το έργο
Γιώργος Παπαλιάρης:
«Η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης ανοίγει τον δρόμο για τη ριζική ανακαίνιση του Ζωγραφείου – ενός σχολείου που αξίζει να είναι αντάξιο της ιστορίας του. Με πίστη και συνεργασία, τίποτα δεν είναι αδύνατο.»
Γιάννης Δεμιρτζόγλου:
«Το Ζωγράφειο γράφει μια νέα σελίδα ιστορίας. Ανανεώνεται και είναι έτοιμο να διεκδικήσει ένα καλύτερο μέλλον για τους μαθητές του. Η Παναγία Ζωγραφιώτισσα είναι και παραμένει ο φύλακάς μας.»
Στράτος Δολτσινιάδης:
«Το Ζωγράφειο δεν είναι μόνο ένα κτήριο – είναι ιδέα. Θέλουμε να γίνει σχολείο αριστείας και αξιών, να σταθεί ισότιμα δίπλα στα καλύτερα σχολεία της Τουρκίας και της Ελλάδας.»
Μανώλης Κωστίδης
Συντονίζοντας την εκδήλωση, ο δημοσιογράφος και αντιπρόεδρος του ΣΥΡΚΙ Μανώλης Κωστίδης χαρακτήρισε την εκδήλωση «μεγάλη γιορτή που ανοίγει νέους ορίζοντες για την ομογένεια».
Οι μεγάλοι ευεργέτες
Καθοριστική ήταν η συμβολή της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, με πρωτοβουλία του Προέδρου της Γκίκα Χαρδούβελη, και του Ιδρύματος Αθανασίου και Μαρίνας Μαρτίνου.
«Για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, η στήριξη του Ζωγραφείου αποτελεί πράξη ιστορικής ευθύνης και σεβασμού προς τις ρίζες μας», ανέφερε ο κ. Χαρδούβελης.
«Είναι τιμή μας να συμβάλλουμε στη διατήρηση αυτού του σχολείου και της αποστολής του για τις επόμενες γενιές.»
Ο κ. Χαρδούβελης είχε και μια έκπληξη προς τους ομογενείς, καθώς στο τέλος της ομιλίας του ανακοίνωσε και την αγορά ενός σχολικού λεωφορείου για τις ανάγκες μεταφοράς των μαθητών του Ζωγραφείου Λυκείου!
Η δωρεά του Ιδρύματος χαρακτηρίστηκε «πολύτιμο παράδειγμα φιλοπατρίας και έμπρακτης αγάπης για τη Ρωμιοσύνη της Πόλης».
Μια νέα εποχή για το Ζωγράφειο
Η Β΄ φάση της ανακαίνισης προβλέπει ενισχύσεις στα θεμέλια του κτιρίου, θωρακίζοντάς το ακόμη περισσότερο απέναντι στους σεισμούς. Παράλληλα σχεδιάζεται ριζική ανανέωση των εσωτερικών χώρων, ώστε το Ζωγράφειο να αποκτήσει σύγχρονη μορφή, λειτουργικότητα και αισθητική.
Το σχολείο, που ιδρύθηκε χάρη στη γενναιοδωρία του τραπεζίτη Χρηστάκη Ζωγράφου, αριθμεί σήμερα περίπου 75 μαθητές και συνεχίζει να παρέχει δίγλωσση εκπαίδευση στα ελληνικά και τα τουρκικά — παραμένοντας ένα ζωντανό μνημείο της Ρωμιοσύνης στο Πέρα.
Το βλέμμα στο μέλλον: Μεγάλη του Γένους Σχολή και Ζάππειο
Η αναγέννηση του Ζωγραφείου έγινε σύμβολο ελπίδας, όμως η αποστολή δεν τελειώνει εδώ.
Η προσοχή στρέφεται τώρα στα άλλα δύο εμβληματικά σχολεία της Ομογένειας — τη Μεγάλη του Γένους Σχολή και το Ζάππειο — που, σύμφωνα με τους μηχανικούς, χρειάζονται άμεση αντισεισμική ενίσχυση.
Η φωνή της κοινότητας είναι κοινή:
«Να σωθούν τώρα, πριν να είναι αργά.»
