Στην αποκατάσταση και ενίσχυση της Αγίας Σοφίας σειρά έχει πλέον ο κύριος τρούλος, ανακοίνωσε ο Τούρκος Υπουργός Πολιτισμού Μεχμέτ Νουρί Ερσόι, ενώ ανέφερε ότι οι επικαλύψεις μολύβδου θα αφαιρεθούν και θα αντικατασταθούν. Ανακοίνωσε ότι ο τρούλος έκλεισε προσωρινά για να μην επηρεαστεί από τις καιρικές συνθήκες και για να προστατευτούν τα ψηφιδωτά, ωστόσο η μουσουλμανική προσευχή θα συνεχιστεί στο εσωτερικό της Αγίας Σοφίας.

Σε δήλωσή του στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τούρκος Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού ανακοίνωσε ότι οι εργασίες αποκατάστασης και ενίσχυσης στην Αγία Σοφία θα ξεκινήσουν από τον κύριο τρούλο. Μεχμέτ Νουρί ανέφερε: «Προστατεύουμε την ιστορία και μεταφέρουμε την Αγία Σοφία στο μέλλον. Συνεχίζουμε τις εργασίες αποκατάστασης και ενίσχυσης χωρίς να διακόπτουμε την προσευχή στο Μεγάλο Τζαμί της Αγίας Σοφίας ηλικίας 1486 ετών. Ολοκληρώσαμε ένα μέρος των εργασιών και συνεχίζουμε τις εργασίες ενίσχυσης. Κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας, ο κύριος τρούλος υφίσταται επίσης τη μεγαλύτερη και πιο ολοκληρωμένη διαδικασία αποκατάστασης στην ιστορία του. Ο τρούλος θα γίνει πιο ανθεκτικός στους σεισμούς και η αρχική κατάσταση της κατασκευής θα διατηρηθεί σχολαστικά».

Ο Τούρκος Υπουργός Ερσόι, ο οποίος σημείωσε ότι οι εργασίες θα γίνουν από την εξωτερική επιφάνεια για να μην καταστραφούν τα ψηφιδωτά στην εσωτερική επιφάνεια του θόλου, ανέφερε: «Θα αφαιρεθούν και θα επισκευαστούν ή θα ανανεωθούν οι μολύβδινες επικαλύψεις. Για να μην επηρεαστεί από τις καιρικέςσυνθήκες και για την προστασία των ψηφιδωτών, ο τρούλος θα καλυφθεί προσωρινά με χαλύβδινη κατασκευή και ειδικό μουσαμά. Για να συνεχιστούν ταυτόχρονα η προσευχή και οι αναστηλωτικές εργασίες, θα τοποθετηθεί χαλύβδινη πλατφόρμα σε 4 βασικούς κίονες ύψους 43,5 μέτρων».  Ανέφερε ότι «η προσευχή θα συνεχιστεί, η ιστορία θα διατηρηθεί».

Σενάρια για πιθανούς σεισμούς

Στη δήλωση του Υπουργείου σχετικά με τις εργασίες αποκατάστασης που έγιναν μετά το άνοιγμα της Αγίας Σοφίας αναφέρεται: «Σε αυτή τη διαδικασία, όλες οι κατασκευές του συγκροτήματος τεκμηριώθηκαν τρισδιάστατα και μεταφέρθηκαν σε ψηφιακό περιβάλλον και δημιουργήθηκε το ψηφιακό δίδυμο της Αγίας Σοφίας. Οι αντιδράσεις της Αγίας Σοφίας αναλύθηκαν σύμφωνα με τα σενάρια για πιθανούς σεισμούς και καθορίστηκαν οι προφυλάξεις που έπρεπε να ληφθούν κατά των πιθανών κινδύνων. Ο όροφος της γκαλερί, που ήταν προηγουμένως κλειστός, άνοιξε επίσης για τους επισκέπτες μετά από εργασίες συντήρησης και καθαρισμού».

Θα εγκατασταθεί γερανός

Τονίστηκε ότι ως αποτέλεσμα της ανάλυσης των συστημάτων της κατασκευής, προσδιορίστηκε η ανάγκη ενίσχυσης στον κύριο θόλο και στους ημιθόλους. Η δήλωση αναφέρει: «Για να πραγματοποιηθούν όλες αυτές οι εργασίες με ασφάλεια και ταχύτητα επιτόπου, σχεδιάστηκε να τοποθετηθεί στην ανατολική πλευρά ένας γερανός ύψους 41 μέτρων και μήκους 60 μέτρων. Αυτός ο γερανός σχεδιάστηκε να βρίσκεται σε κατάλληλη απόσταση από την κατασκευή. Το εγκατεστημένο χαλύβδινο κάλυμμα, η πλατφόρμα και ο γερανός θα αποσυναρμολογηθούν με τον ίδιο τρόπο που εγκαταστάθηκαν αφού ολοκληρωθούν οι εργασίες».

Η παλιά στέγη της παγκοσμίου φήμης εκκλησίας του Αγίου Νικολάου στα Μύρα της Αττάλειας στην Τουρκία, γνωστή και ως εκκλησία του ΆγιουΒασίλη, έκαψε τη διευθύντρια του Μουσείου Ντεμρέ, Νιλουφέρ Σεζγκίν. Αποκαλύφθηκε ότι η παλιά στέγη του ναού που φυλασσόταν στην αποθήκη έπειτα από την κατασκευή της νέας στέγης το 2022, μεταφέρθηκαν κομμάτι κομμάτι από τη Διευθύντρια στη βίλα που είχε φτιάξει η ίδια…

Τα Μύρα, που ονομάζονται Demre στα τουρκικά, είναι η πατρίδα του Αγίου Νικολάου και υπήρξε στο παρελθόν από τις σημαντικότερες πόλεις της περιοχής, γνωστό εμπορικό κέντρο. Εκεί κατασκευάστηκε ο παλαιότερος ναός προς τιμήν του Αγιου Νικολάου που θεωρείται και ο σημαντικότερος στον κόσμο.

Τα υλικά της στέγης άρχισαν να εξαφανίζονται

Όπως αποκαλύπτει η εφημερίδα Χουριέτ στο βασικό της πρωτοσέλιδο, η παλιά στέγη η οποία είχε φτιαχτεί πριν από 30 χρόνια για να προστατεύει την εκκλησία από τις αχτίνες του ήλιου και τη βροχή φυλάχτηκε στην αποθήκη του Μουσείου Ντεμρέ το 2022 όταν στην θέση της τοποθετήθηκε νέα στέγη στο πλαίσιο εργασιών αποκατάστασης τις οποίες διεξήγαγε το Υπουργείο Πολιτισμού της Τουρκίας. 

Ωστόσο, τα υλικά της παλιάς στέγης από σίδηρο, χάλυβα και πλαστικό, που φυλάσσονταν στην αποθήκη του Μουσείου Ντεμρέ, άρχισαν σταδιακά να εξαφανίζονται. Παρατηρώντας την κατάσταση, ο διευθυντής της αποθήκης εξέτασε τις κάμερες ασφαλείας και διαπίστωσε ότι η Διευθύντρια του Μουσείου Νιλουφέρ Σεζγκίν και μερικοί εργάτες φόρτωναν τα υλικά σε ένα όχημα. Συνεχίζοντας την έρευνά τους, το προσωπικό αποκάλυψε ότι τα υλικά του μουσείου μεταφέρθηκαν στη γη τηςΣεζγκίν.

Σε διαθεσιμότητα η Διευθύντρια του Μουσείου

Μετά την ανάλυση των βίντεο και φωτογραφιών, ενημερώθηκαν η Επαρχιακή Διεύθυνση Πολιτισμού και Τουρισμού της Αττάλειας και οι επιθεωρητές του Υπουργείου Πολιτισμού της Τουρκίας. Οι ερευνητές εξέτασαν πλάνα από drone και κάμερα ασφαλείας και ξεκίνησαν έρευνα για την Σεζγκίν. Αμέσως μετά τα πρώτα ευρήματα, ηδιευθυντρια του Μουσείου Ντεμρέ  τέθηκε σε διαθεσιμότητα.

Αρμόδιοι της Επαρχιακής Διεύθυνσης Πολιτισμού και Τουρισμού της Αττάλειας δήλωσαν στη Χουριέτ: «Γίνεται διεξοδική έρευνα σχετικά με τους ισχυρισμούς. Έχουμε και κάποιες εικόνες. Επιθεωρητές που έχουν οριστεί από το Υπουργείο μας διερευνούν όλες τις πτυχές της υπόθεσης. Το εν λόγω προσωπικό έχει ήδη απολυθεί. Η έρευνα θα ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό».

Σύμφωνα με καταγγελίες, η Σεζγκίν είχε αγοράσει γη σε μια περιοχή που είναι προστατευόμενη περιοχή πρώτου βαθμού. Μετά από κάποιο διάστημα, το καθεστώς της γης άλλαξε και μετατράπηκε σε κατάλληλο για οικοδομή. Τότε η Σεζγκίν άρχισε να χτίζει μια βίλα στο οικόπεδο. Ενώ η κατασκευή συνεχιζόταν, οι επιθεωρητές του υπουργείου ξεκίνησαν έρευνα για τους ισχυρισμούς με αποτέλεσμα να αποκαλυφθεί το σκάνδαλο.

Στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO

Ο ναός του Αγίου Νικολάου ο οποίος έζησε και απεβίωσε στα Μύρα, αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά έργα της βυζαντινής ιστορίας της τέχνης και συγκαταλέγεται στα πλέον εξέχοντα παραδείγματα της Μεσοβυζαντινής περιόδου, λόγω του αρχιτεκτονικού στιλ της κατασκευής και των σχετικών διακοσμητικών στοιχείων. Ο ναός, που έχει συμπεριληφθεί στον Προσωρινό Κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 2000, πλημμυρίζει κάθε χρόνο από ντόπιους και ξένους τουρίστες, αποτελώντας σημαντικό ιστορικό μνημείο αλλά και λατρευτικό κέντρο.

Ποινή φυλάκισης ενός έτους και οχτώ μηνών επιδίκασε δικαστήριο της Τουρκίας στον Ατίφ Κασάρ ο οποίος είχε σπάσει την Αυτοκρατορική Πύλη της Αγίας Σοφίας η οποία μετατράπηκε σε τζαμί τον Ιούλιο του 2020.

Τουρκικά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν ότι ο εισαγγελέας είχε ζητήσει μέχρι 5 χρόνια φυλάκιση για την κατηγορία της ‘καταστροφής χώρων λατρείας’, και την ‘παραβίαση των λατρευτικών χώρων.

Ο Ατίχ Κασάρ καταδικάστηκε σε φυλάκιση 1 χρόνου και 8 μηνών για το αδίκημα της ‘καταστροφής χώρων λατρείας’, ενώ αθωώθηκε για το αδίκημα της ‘παραβίασης του απαραβίαστου της κατοικίας’.

Τί είχε συμβεί;

Ο Σύλλογος Ιστορίας της Τέχνης είχε αναφέρει σε ανακοίνωσή του ότι η Αυτοκρατορική Πύλη της Αγίας Σοφίας υπέστη ζημιές από αγνώστους. Μετά το περιστατικό, η ξύλινη Αυτοκρατορική Πόρτα προστατεύτηκε με υαλοπίνακα για να αποφευχθεί οποιαδήποτε περαιτέρω ζημιά.

Στη συνέχεια ο Υπεύθυνος Διευθυντής της Αγίας Σοφίας, Τουντζάι Ραμαζάν δήλωσε ότι είχαν εξετάσει τις κάμερες και ότι ο Ατίφ Κασάρ ήταν αυτός που έσπασε την πόρτα και ότι είχαν υποβάλει καταγγελία κατά του Κασάρ εκ μέρους του ιδρύματος.

Ως μάρτυρας στο δικαστήριο κάτάθεσε ο Τουγκάι Μπενέκ , ο οποίος ήταν φρουρός της Αγίας Σοφίας το βράδυ που παραβιάστηκε η πόρτα.

Στην κατάθεσή του ο Μπένεκ είπε: «Δούλευα εκείνη τη μέρα. Καθώς έκανα περιπολία το πρωί, παρατήρησα ότι η πόρτα ήταν σπασμένη. Ανέφεραν την κατάσταση στους συναδέλφους που ήταν υπεύθυνοι για την κάμερα. Μετά την πρωινή προσευχή στις 05.29 πήγε στην απαγορευμένη πόρτα και την έσπασε. Αφού την έσπασε, ανέβηκε πάνω. Περιπλανήθηκε λίγο στους επάνω ορόφους. Ξάπλωσε για λίγο στη γωνία. Έφυγε στις 8:00 το πρωί».

«Απλώς την έσπρωξα»

Η μήνυση που κατατέθηκε κατά του Ατίφ Κασάρ, ο οποίος φέρεται να έσπασε την πόρτα, ήταν για «καταστροφή δημόσιας περιουσίας, καταστροφή χώρων λατρείας και νεκροταφείων » . Ο κατηγορούμενος Ατίφ Κασάρ δήλωσε: «Δεν τηνέσπασα. Απλώς την έσπρωξα. Υπήρχαν αλυσίδες. Αυτή η πόρτα δεν είναι μια πόρτα που μπορεί να σπάσει με ανθρώπινη δύναμη».

Ενώπιον μιας μεγάλης αποκάλυψης βρίσκονται οι Τούρκοι αρχαιολόγοι οι οποίοι ξέθαψαν την αρχαία ελληνική πόλη της Ασπένδου, δηλώνοντας ότι πλέον η Άσπενδος δεν αποτελείται μόνο από ένα αρχαίο θέατρο. Οι νέες ανασκαφές που άρχισαν το 2025 αποκάλυψαν νέα κτίρια, πλατείες και δρόμους της αρχαίας πόλης σε εξαιρετική κατάσταση καθώς και νέα πολύ ιδιαίτερα ψηφιδωτά, ένα νέο άγαλμα του Ερμή το οποίο συναρμολόγησαν, δύο κεφάλια, που πιθανότατα ανήκουν στην Αφροδίτη και στον Έρωτα. Στην ίδια περιοχή βρέθηκαν επίσης μέρη του σώματος που ανήκουν στην Άρτεμη και της θεάς Νέμεσις.

Μιλώντας στην Χουριέτ ο Διευθυντής Ανασκαφής της Αρχαίας Πόλης Ασπένδου Μουσταφά Μπιλγκίν είπε ότι «η Άσπενδος ξαναγεννήθηκε μετά από 6 χιλιάδες χρόνια».

Η Άσπενδος ήταν αρχαία ελληνική πόλη στην περιοχή της Παμφυλίας στη Μικρά Ασία, 40 χλμ από τη σημερινή παραθαλάσσια πόλη Αττάλεια της Τουρκίας. Αποτελούσε αποικία Ελλήνων από το Άργος που φέρεται να την ίδρυσαν περί το 1000 π.Χ. Κατά τον 5^ο αιώνα π.Χ. η Άσπενδος αποτελούσε τον σημαντικότερο κέντρο εμπορίου στην περιοχή και τη σημαντικότερη πόλη της Παμφυλίας.

Το αρχαίο θέατρο της Ασπένδου θεωρείται ένα από τα καλύτερα διατηρημένα αρχαία ελληνικά θέατρα στον κόσμο. Κτίστηκε από τον Έλληνα αρχιτέκτονα Ζήνωνα το 155 μ.Χ. στην ελληνιστική περίοδο και ήταν δωρεά δύο πλουσίων Ασπενδίων εμπόρων της περιοχής.

Ωστόσο σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Χουριέτ οι ανασκαφές του 2025 που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ‘Heritage for the Future Projeck’ πουξεκίνησε το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού έχουν αναδιαμορφώσει σχεδόν πλήρως την ιστορία της Ασπένδου.

«Πρώτα ανακαλύψαμε έναν αρχαίο δρόμο»

Ο Μουσταφά Μπιλγκίν είπε: «Αυτή η ιστορική περιοχή ήταν πάντα συνδεδεμένη με το θέατρο μέχρι σήμερα. Ωστόσο, καθώς οι αρχαιολογικές ανασκαφές πήραν νέα δυναμική, συναντήσαμε μια αρχαία πόλη με υπέροχα χαρακτηριστικά. Κατά το πρώτο στάδιο των ανασκαφών, ανακαλύψαμε έναν αρχαίο δρόμο μήκους 125 μέτρων στο τμήμα μεταξύ του κέντρου της πόλης και της περιοχής όπου βρίσκονται τα δημόσια κτίρια και το θέατρο. Τα ευρήματα που ακολούθησαν μας έκαναν ακόμα πιο ενθουσιασμένους».

Όπως είπε «υπάρχει επίσης μια πόρτα που ανήκει σε αυτόν τον δρόμο που δεν ήταν ποτέ γνωστή. Βρήκαμε επίσης μια μνημειακή βρύση που συνδέεται με αυτήν την πύλη. Όταν συγκεντρώσαμε τις ανασκαφές σε αυτή την περιοχή, συναντήσαμε το άγαλμα του Ερμή, γνωστό ως αγγελιοφόρος του Δία, του κύριου θεού του Ολύμπου και του ταχύτερου των θεών. Είχαμε βρει παλαιότερα αγάλματα του Δία και της Αφροδίτης σε αυτή την περιοχή. Σύμφωνα με την εκτίμησή μας, τα αγάλματα που βρήκαμε κοσμούσαν την πρόσοψη της μνημειακής πύλης και της κρήνης».

Ερμής, Αφροδίτη, Έρωτας…

«Στην περιοχή που βρέθηκε ο Ερμής, αποκαλύφθηκαν άλλα δύο κεφάλια, που πιθανότατα ανήκουν στην Αφροδίτη, τη θεά του έρωτα και την ομορφιά, και στον Έρωτα, τον θεό της αγάπης. Στην ίδια περιοχή βρέθηκαν επίσης μέρη του σώματος που ανήκουν στην Άρτεμη, γνωστή ως θεά του κυνηγιού, της ερημιάς, των άγριων ζώων και της φύσης στη μυθολογία, και της θεάς Νέμεσις, που ερμηνεύεται ως σύμβολο της δικαιοσύνης, της ισορροπίας, της μοίρας και της εκδίκησης. Ο Ερμής είναι ένα πολύ δημιουργικό έργο. Είναι προφανές ότι το έφτιαξε ένας δεξιοτέχνης. Ένα από τα σπάνια αγάλματα αυτής της περιοχής.

Το άγαλμα του Ερμή, το οποίο ανακαλύφθηκε σε κομμάτια στην Άσπενδο την περασμένη εβδομάδα, συναρμολογήθηκε σε ένα ενιαίο κομμάτι.

Ωστόσο, υπήρξαν εξελίξεις σε πρόσφατες ανασκαφές που μας ενθουσιάζουν ακόμη περισσότερο. Οι αρχαίες πόλεις περιέχουν ερείπια που προκλήθηκαν με τα χρόνια. Γι' αυτό δεν μπορούμε να δούμε καμία αρχαία πόλη όπως φαινόταν εκείνη την εποχή. Η Άσπενδος φαίνεται ότι εγκαταλείφθηκε στα τέλη του 5ου αιώνα μ.Χ. Γιατί καθώς κάνουμε ανασκαφές βλέπουμε πόσο καλή είναι η κατάσταση των κτιρίων της πόλης. Ορισμένες προσόψεις των κτιρίων είναι εντελώς όρθιες. Ορισμένα καταστήματα είναι ανέπαφα στον 2ο και στον 3ο όροφο. Υπάρχουν σπάνια παραδείγματα που έχουν διασωθεί ως εδώ.

Βρέθηκε νέα πλατεία

Ο Μουσταφά Μπιλγίν αποκλαλυψε ακόμη: «Έχουμε πρόσβαση σε πολύ ιδιαίτερα ψηφιδωτά που προς το παρόν μοιραζόμαστε μόνο με το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού. Πρόκειται για πολύ ποιοτικά και λεπτεπίλεπτα έργα. Θέματα που θα δημιουργήσουν πολύ θόρυβο. Βρήκαμε μια ρωμαϊκή βίλα που είναι ανέπαφη στο επίπεδο του 3ου ορόφου. Είμαστε ενώπιον μιας νέα πρόκλησης. Είναι μια τεράστια περιοχή, οι κολώνες είναι στη θέση τους. Όταν στηθεί αυτό το μέρος, θα μπορείτε να περιηγηθείτε στα κτίρια και να δείτε όλα τα χαρακτηριστικά εκείνης της περιόδου. Άρα η Άσπενδος δεν θα είναι απλώς ένα θέατρο».

Ένα μαρμάρινο άγαλμα του Ερμή, τα κεφάλια της Αφροδίτης και του Έρωτα και κομμάτια αγαλμάτων της Άρτεμης και της Νέμεσης αποκαλύφθηκαν κατά τις ανασκαφές στην αρχαία ελληνική πόλη της Άσπενδου, στα παράλια της Μικράς Ασίας, σύμφωνα με πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Χουριέτ. Ο Τούρκος Υπουργός Πολιτισμού και Τουρισμού Μεχμέτ Νούρι Ερσόι ανακοίνωσε την ανακάλυψη λέγοντας: «Φιγούρες θαμμένες για αιώνες στην Άσπενδο, τον σιωπηλό μάρτυρα του χρόνου, ήρθαν στο φως».

Το άγαλμα του Ερμή

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τα νέα αγάλματα βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές του 2025 στην Αρχαία Πόλη της Άσπενδου, που αποτελούν μέρος του έργου «Κληρονομία του Μέλλοντος» που πραγματοποιήθηκε από το τουρκικό Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού . Το άγαλμα του Ερμή αποκαλύφθηκε ανάμεσα στα ερείπια της μνημειακής κρήνης (νυμφαίων) που βρίσκεται στη νότια πτέρυγα της πύλης εισόδου στα ανατολικά της Οδού Θεάτρου.

Το άγαλμα απεικονίζεται με ένα χρηματοκιβώτιο στο δεξί του χέρι και ένα κερύκειο στο αριστερό, μαζί με τον μανδύα του να κρέμεται από τον ώμο του. Δίπλα στο αριστερό του πόδι φαίνεται η μορφή ενός κριαριού με το κεφάλι στραμμένο στον Ερμή. 
Το άγαλμα, το οποίο αποκαλύφθηκε σε κομμάτια κατά τις ανασκαφές, συναρμολογήθηκε στην αποθήκη του ανασκαφικού σπιτιού και αξιολογήθηκε στο σύνολό του. Το έργο, που φτάνει σε συνολικό ύψος τα 1,65 μέτρα συμπεριλαμβανομένου του βάθρου του, χρονολογείται στα τέλη 2ου αι. μ.Χ. με αρχές τρίτου αιώνα μ.Χ. ως προς τα υφολογικά του χαρακτηριστικά.

Άρτεμης, Αφροδίτη και Θεός του Έρωτα

Κατά τις ανασκαφές του 2024, μέρη σώματος που πιστεύεται ότι ανήκουν στην Άρτεμη, τη θεά του κυνηγιού, της άγριας ζωής, των ζώων και της φύσης, και της Νέμεσις, το σύμβολο της δικαιοσύνης, της ισορροπίας, της μοίρας και της εκδίκησης, αποκαλύφθηκαν επίσης στην ίδια περιοχή. 
Στην ίδια περιοχή αποκαλύφθηκαν επίσης κεφάλια που πιστεύεται ότι ανήκουν στην Αφροδίτη, τη θεά του έρωτα και της ομορφιάς, και στον Έρωτα, τον θεό της αγάπης.

Αντιδράσεις προκαλεί στην Τουρκία η μετατροπή ιστορικής στέρνας 1500 χρόνων σε κέντρο SPA (μασάζ) από ξενοδοχείο 5 αστέρων που βρίσκεται δίπλα στην Αγία Σοφία. Οι τουρκικές αρχές κινητοποιήθηκαν.
Η επιχείρηση που μετέτρεψε την ιστορική στέρνα σε κέντρο SPA αναφέρει στη δική της προώθηση ότι η στέρνα είναι 1.500 ετών και ότι δεν υπάρχει άλλο παρόμοιο κέντρο SPA πουθενά αλλού στον κόσμο. 

«Τα αρχοντικά της Αγίας Σοφίας φιλοξενούν…»

Οι πληροφορίες στην ενότητα «Σχετικά με εμάς» στον επίσημο ιστότοπο του κέντρου έχουν ως εξής:
«Αν θέλετε να ζήσετε μια μοναδική απόλαυση σπα σε μια μαγική ατμόσφαιρα, επιλέξτε μας. Στην καρδιά του Σουλταναχμέτ, τα αρχοντικά της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη φιλοξενούν, ένα σύγχρονο κέντρο SPA μέσα σε μια ιστορική στέρνα 1.500 ετών.
Ένα μοναδικό κέντρο που παρέχει εξατομικευμένες υπηρεσίες. Πολλές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου προσφέρονται εδώ. Οι θεραπείες μασάζ επικεντρώνονται στην αρμονία του πνεύματος, του σώματος και του νου. Εξωτικά μασάζ Κεντρικής Ασίας εφαρμόζονται από επαγγελματικές ομάδες.
Προσφέροντας 13 διαφορετικά πακέτα μασάζ και περιποίησης, τα πακέτα Άπω Ανατολής, Σουηδίας, αρωματοθεραπείας, κεριού, σουλτάνου, μασάζ με ζεστές πέτρες και sihr-i sarnıç θεραπεία ζεύγους είναι από τις πιο προτιμώμενες θεραπείες»

Ζητήθηκε να αρθούν οι ατασθαλίες

Τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν στο πλαίσιο αυτό, διαπιστώθηκε ότι η στέρνα ανήκει σε ίδρυμα, ότι είναι δημόσια και ιδιωτική περιουσία. Διαπιστώθηκε ότι παρέμεινε εντός του πεδίου εφαρμογής του Αστικού Αρχαιολογικού Χώρου και της Πλατείας Σουλταναχμέτ.
Αποκαλύφθηκε ότι έγιναν παράνομες προσθήκες και ότι με απόφαση του Δ.Σ. στις 15 Νοεμβρίου 2022 ζητήθηκε να αρθούν οι ατασθαλίες εντός 6 μηνών υπό την επίβλεψη της αρμόδιας διοίκησης. Ωστόσο, παρόλα αυτά, η εταιρεία δεν προέβη σε καμία ενέργεια. Με απόφαση του ΔΣ της 26ης Δεκεμβρίου 2023, αποφασίστηκε η άσκηση ποινικής μήνυσης, η άρση των παρατυπιών και η υποβολή των έργων αποκατάστασης.
Η Περιφερειακή Διεύθυνση Ιδρυμάτων, από την άλλη, ανέφερε σε έρευνά της ότι αφού μόνο το 1/10 της στέρνας ανήκει στη Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων, δεν μπορούν να αρθούν οι ατασθαλίες.

Χωρίς άδεια λειτουργίας

Μετά τις παρατυπίες που δεν διορθώθηκαν λόγω των μειοψηφικών μετοχών των ιδρυμάτων, στις 31 Δεκεμβρίου 2024 ζητήθηκε από τον Δήμο Φατίχ να δηλώσει με σαφήνεια ποιες ήταν οι παρατυπίες στην εν λόγω ιστορική και καταγεγραμμένη δεξαμενή και να υποβάλει τα εγκεκριμένα έργα. Ο Δήμος Φατίχ έκανε τις ακόλουθες παρατηρήσεις στην έρευνά του μετά από αίτημα της Διεύθυνσης του Διοικητικού Συμβουλίου:
Υπάρχει μια γυάλινη προσθήκη δίπλα στην είσοδο των καταχωρημένων κατασκευών στέρνας και κελαριού,
υπάρχει μια πισίνα βάθους 120 εκ. στο επάνω επίπεδο με σχέδιο που μοιάζει με τζακούζι και 2 κολώνες σε αυτό το τμήμα, και υπάρχουν χώροι αλλαγής καμπίνων, μασάζ, σάουνας και χαμάμ στο κάτω επίπεδο.
Έγινε γνωστό ότι η ιστορική στέρνα 1.500 ετών, η οποία έχει σχεδόν 60 ιδιοκτήτες μαζί με την κληρονομιά, είναι χωρίς άδεια . Η επιχείρηση, η οποία δεν είχε άδεια λειτουργίας και κατέστρεψε την ιστορική δομή, ζήτησε φορολογική απαλλαγή στις 27 Νοεμβρίου 2024. Ωστόσο, το αίτημα αυτό απορρίφθηκε από τη Γενική Διεύθυνση Πολιτιστικής Κληρονομιάς και Μουσείων, η οποία αποφάσισε να το αξιολογήσει μετά την άρση των παρατυπιών στη στέρνα.

Η Κοινότητα του Μεγάλου Ρεύματος στην Κωνσταντινούπολη ξεκινά μαθήματα παραδοσιακών χορών για ενήλιξες κάθε Τετάρτη στις 6-7 από τις 19 Φεβρουαρίου. «Τα μαθήματα απευθύνονται σε όσους θέλουν να γνωρίσουν και να διατηρήσουν την πλούσια χορευτική μας παράδοση», αναφέρει η κοινότητα του Μεγάλου Ρεύματος, μια από τις μεγαλύτερες κοινότητες της ομογένειας της Κωνσταντινούπολης.
Τα μαθήματα με τίτλο «Ελάτε να χορέψουμε μαζί» θα παραδίδονται στην αίθουσα εκδηλώσεων της Κοινότητας Παμμεγίστων Ταξιαρχών με καθηγήτρια την κ. Έλλη Τσιρανίδου. Για πληροφορίες στο τηλέφωνο 0505-4959131.

Στη Σμύρνη στις 15 Ιανουαρίου του 1906 γεννήθηκε ο διασημότερος «κροίσος» του 20ου αιώνα, Αριστοτέλης Ωνάσης, του οποίου το όνομα έγινε συνώνυμο του πλούτου σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Ο Έλληνας εφοπλιστής ήταν ένας από τους πιο επιτυχημένους εφοπλιστές του κόσμου. Το μεγαλύτερο στοίχημα με τον εαυτό του ήταν πως κατάφερε να στήσει από το μηδέν έναν στόλο από πετρελαιοφόρα και φορτηγά, που χαρακτηρίστηκε μεγαλύτερος από τους εθνικούς στόλους πολλών κρατών. 

Γιος πλούσιου καπνέμπορου

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης γεννήθηκε στη Σμύρνη, σε σχετικά εύπορη για την περιοχή και την εποχή εκείνη οικογένεια. Ήταν το δεύτερο παιδί των γονιών του. Είχε προηγηθεί η Άρτεμις, δυο χρόνια πριν.
Ο πατέρας του Σωκράτης Ωνάσης ήταν ένας από τους πλουσιότερους καπνέμπορους και επιχειρηματίες της Σμύρνης. Η μητέρα του Πηνελόπη Δολόγλου παντρεύτηκε στα 17 της χρόνια, αλλά πέθανε νέα στα 33 της. Έξι μήνες μετά, ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε την Ελένη, από την οποία ο Αριστοτέλης απέκτησε δύο αδελφές, τη Μερόπη και την Καλλιρρόη.
Η γιαγιά του, Γεσθημανή, ήταν πολύ θρήσκα και ονειρευόταν για τον εγγονό της να γίνει παπάς. Από μικρός ήταν παπαδάκι και του άρεσε να μαθαίνει απ’ έξω τους βυζαντινούς ψαλμούς. Ξεστράτισε, όμως, ως μαθητής, παρότι φοίτησε στα καλύτερα σχολεία.

Έλεγε ψέματα για πλάκα

Μεγαλώνοντας έκανε ένα ελκυστικό κορμί, που το επεδείκνυε με καμάρι στα κορίτσια. Είχε δύναμη, τόλμη, διασυνδέσεις και λεφτά… Δωροδοκούσε τους υπαλλήλους των σχολείων του, αγόραζε τσιγάρα που τα κάπνιζαν με τους φίλους του, καβγάδιζε συχνά κι έλεγε ψέματα για πλάκα. Όμως, ήταν αγαπητός για τα ελαττώματα και τις απερισκεψίες του, το πνεύμα του και φυσικά τα χρήματά του. Ήταν τακτικός πελάτης σε οίκο ανοχής και είχε τις πρώτες του εμπειρίες από τη δασκάλα του των γαλλικών, την πλύστρα της οικογένειάς του και μια παντρεμένη Τουρκάλα.

Η Μικρασιατική Καταστροφή

Με τη Μικρασιατική καταστροφή, ο πατέρας του βρέθηκε στη φυλακή. Η επιχείρησή τους περιήλθε στα χέρια των Τούρκων και η αποθήκη τους κάηκε. Μην έχοντας άλλη επιλογή, ο Αριστοτέλης αποφάσισε να ξενιτευτεί για να αναζητήσει μια καλύτερη τύχη για εκείνον και την οικογένειά του.
Χαρακτηριστική είναι η αναφορά που γίνεται στον Αριστοτέλη Ωνάση στο βιβλίο ο «Χαμένος Παράδεισος» του Τζάιλς Μίλτον (εκδόσεις Μίνωας), μια από τις πιο εμπεριστατωμένες μελέτες για τη Μικρασιατική Καταστροφή.
«Στις 9 Σεπτεμβρίου, η Σμύρνη έπεφτε στα χέρια του Κεμάλ. Από εκείνη την ημέρα, όσοι Ελληνες δεν κατάφερναν να φύγουν είχαν τον δικό τους σταυρό να κουβαλήσουν. Ανάμεσά τους κι ένας από τους διασημότερους Ελληνες του 20ού αιώνα, ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Με τον πατέρα του Σωκράτη κρατούμενο σε φυλακή στην τουρκική συνοικία της Σμύρνης, τον αγαπημένο του θείο Αλέξανδρο απαγχονισμένο στον Κασαμπά, ο 18χρονος Αριστοτέλης παρέμενε στην οικογενειακή βίλα στο Καρατάς. 

Το χρηματοκιβώτιο μέσα στη πύρινη λαίλαπα

Οι Τούρκοι είχαν επιτάξει το σπίτι και ο Αριστοτέλης συνέχιζε να μένει εκεί γιατί είχε πείσει τους απρόσκλητους ενοίκους ότι ήταν ο μόνος που μπορούσε να επισκευάζει το ιδιόρρυθμο σύστημα θέρμανσης και τα υδραυλικά, ενώ μέσω των επιχειρηματικών επαφών του πατέρα του είχε πρόσβαση σε κυλίνδρους γραμμοφώνων τελευταίας τεχνολογίας, όπως και στα καλύτερα πούρα και ουίσκι. Ολα ήταν ένα μεγάλο, έξυπνο ψέμα που του έδωσε χρόνο, καθώς και μια πολύτιμη στρατιωτική άδεια διέλευσης, χάρη στην οποία κατάφερε να επισκεφτεί τον πατέρα του αλλά και τα πυρπολημένα κεντρικά γραφεία της οικογενειακής επιχείρησης. Ο Σωκράτης Ωνάσης πίστευε ότι εκεί τα βαριά μεταλλικά χρηματοκιβώτια με τα πολλά τουρκικά χαρτονομίσματα μπορεί και να είχαν γλιτώσει από την πύρινη λαίλαπα. Και είχε δίκιο.
Ο μικρός Αριστοτέλης έχωσε στο σακάκι, στο πουκάμισο και στο παντελόνι του όσο περισσότερα χαρτονομίσματα μπορούσε. Χάρη σε αυτά απελευθερώθηκε ο πατέρας του και οργάνωσε τη δική του διαφυγή με το αμερικανικό πλοίο ‘Εντσαλ’.

Επέστρεψε στη Σμύρνη το 1955

O Aριστοτέλης Ωνάσης επέστρεψε στη Σμύρνη το 1955. Η οικογενειακή έπαυλη είχε καταληφθεί από μια οικογένεια Τούρκων οι οποίοι τον προσκάλεσαν να περάσει μέσα. Ο Ωνάσης έμεινε άναυδος βρίσκοντας τα δωμάτια ακόμη επιπλωμένα με τα αντικείμενα της παιδικής του ηλικίας».